Bij onverwacht slecht nieuws kan het verstandig zijn een aandeel enige tijd te mijden, de eerste verkoopgolf is dan vaak achteraf het beste moment om het verlies te nemen. Voor ASML geldt dit blijkbaar niet, het aandeel daalde na de schokkende berichten over bedrijfsspionage wel iets, maar herstelde ook al weer snel.
Op 11 april werden de financiële media in Nederland gedomineerd door het nieuws dat Chinese spionnen er in 2015 met kostbare bedrijfsgeheimen van ASML vandoor zouden zijn gegaan. Het aandeel verloor anderhalve euro.
Dat verlies werd de dag erop al weer goedgemaakt en nu staat ASML zelfs al weer substantieel hoger, ondanks tegenvallers bij grote chipmakers als Intel.
De zaak is inmiddels afgedaan: de daders zijn berecht en ASML heeft een schadevergoeding toegewezen gekregen, die echter niet kan worden geïnd omdat het bedrijf waar de daders werkten failliet is. Op de aandeelhoudersvergadering had de bedrijfsleiding van ASML desondanks het nodige uit te leggen. De VEB wilde weten waarom de spionagezaak niet veel eerder naar buiten is gebracht en stelde dat dit in de toekomst niet meer mag gebeuren. ASML-topman Peter Wennink gaf aan dat het inderdaad beter was geweest er eerder melding van te maken.
Beleggers waren overigens niet de enigen die niet op de hoogte waren gebracht, ook de Raad van Commissarissen hoorde pas veel later van het incident, omdat het bestuur van ASML de zaak daar niet belangrijk genoeg voor achtte. Wennink gaf aan dat hij de diefstal destijds een “bagatel” vond omdat er geen grote schade uit voortvloeide.
Beleggers waren verder bezorgd over de bescherming van de waardevolle kennis van het technologiebedrijf uit Veldhoven. Wennink gaf aan dat de interne beveiliging van gegevens in het verleden inderdaad niet best was. Werknemers konden computers mee naar huis nemen en de controle op inloggen werd niet dagelijks uitgevoerd. Hierin heeft het bedrijf echter fors geïnvesteerd, nu wordt dagelijks gecontroleerd wie brongegevens heeft geraadpleegd en wanneer.
Deze maatregelen zijn mede ingesteld na een hackpoging van buitenaf in 2014, maar steeds verder aangescherpt. ASML geeft nu 20 miljoen euro per jaar uit aan beveiliging, 115 mensen zijn daar full-time mee bezig.
De schade viel bovendien mee omdat er alleen software werd gestolen die helpt bij het optimaal afstellen van de machines. Voor de aandeelhouders lijken de operationele ontwikkelingen dan ook relevanter. ASML ziet zijn ijzersterke marktpositie niet in gevaar komen en lijkt zijn grote technologische voorsprong goed beschermd te hebben.
In de cijfers over het eerste kwartaal was wel te zien dat ASML enige last heeft van de cyclische neergang in de chipmarkt, maar het bedrijf (en daarmee het aandeel) is daar veel minder gevoelig voor dan veel andere bedrijven in de sector.
De Amerikaanse chipmaker Intel (Nasdaq ticker INTC) bijvoorbeeld kwam eind vorige week met een kwartaalbericht en nieuwe vooruitzichten over de prijsontwikkeling in de sector waardoor de koers van het aandeel bijna 10 procent naar beneden viel.
Dat verschil in gevoeligheid voor de cyclus uit zich ook in de waardering van beide aandelen. Waar Intel slecht 12 keer de winst kost die voor dit jaar door analisten (bron: Bloomberg) wordt verwacht, betalen beleggers 30 keer de winst voor ASML. Toch zijn er binnen het analistengilde naar verhouding meer koopadviezen voor ASML (61 procent van de adviezen) dan voor Intel (44 procent).
Zowel ASML als Intel was in de afgelopen jaren goed winstgevend in termen van bruto (EBITDA) marge en rendement op het geïnvesteerde kapitaal, maar ASML verdient de hogere waardering vermoedelijk vooral vanwege de (gemiddeld) duidelijk hogere groeivoet van zowel omzet als nettowinst en dividend.
Nu is het natuurlijk niet helemaal eerlijk een chipmaker te vergelijken met een chipmachinemaker, hoewel zij vaak wel in dezelfde richting reageren op nieuws uit de chipsector. Een bedrijf dat zich beter met ASML laat vergelijken is het Amerikaanse Applied Materials (Nasdaq ticker AMAT).
Applied Materials heeft de laatste jaren een hoger rendement op het geïnvesteerde vermogen behaald dan ASML terwijl het aandeel een stuk voordeliger is. Applied Materials is momenteel voor minder dan 15 keer de voor dit jaar verwachte winst te koop en die winst groeit naar verwachting de komende jaren nog sterk.